İhbar Süreleri: İş Akdinin Feshinde Bilmeniz Gerekenler
İhbar süreleri, iş sözleşmesinin sonlandırılmasında hem işçi hem de işveren açısından büyük önem taşıyan yasal sürelerdir. Bu makalede, ihbar sürelerine ilişkin tüm detayları ve haklarınızı ele alacağız.
İhbar Süresi Nedir ve Neden Önemlidir?
İhbar süresi, iş sözleşmesini feshetmek isteyen tarafın (işçi veya işveren), karşı tarafa belirli bir süre önceden bildirmesi gereken yasal süredir. Bu süre, karşı tarafın yeni bir iş veya işçi bulmasına imkan tanır ve ani iş/gelir kaybını önler.
Yasal İhbar Süreleri
4857 sayılı İş Kanunu‘nun 17. maddesine göre, ihbar süreleri işçinin çalışma süresine bağlı olarak şu şekilde belirlenmiştir:
- 0-6 ay arası çalışanlara: 2 hafta
- 6 ay-1,5 yıl arası çalışanlara: 4 hafta
- 1,5 yıl-3 yıl arası çalışanlara: 6 hafta
- 3 yıldan fazla çalışanlara: 8 hafta
Bu süreler asgari süreler olup, iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile artırılabilir, ancak azaltılamaz.
İhbar Tazminatı ve Hesaplanması
İhbar tazminatı, ihbar süresine uyulmadan iş sözleşmesinin feshedilmesi durumunda ödenmesi gereken tazminattır. İhbar süresine uymak istemeyen taraf, bu süreye ilişkin ücreti peşin ödeyerek sözleşmeyi feshedebilir.
İhbar tazminatı hesaplaması şu şekilde yapılır:
İhbar Tazminatı = Günlük Brüt Ücret × İhbar Süresi (gün olarak)
Örnek Hesaplama:
- Brüt aylık ücret: 20.000 TL
- Çalışma süresi: 2.5 yıl
- İhbar süresi: 6 hafta (42 gün)
- Günlük brüt ücret: 20.000 ÷ 30 = 666,67 TL
- İhbar tazminatı: 666,67 × 42 = 28.000,14 TL
İhbar Tazminatında Yan Hakların Önemi
İhbar tazminatı hesaplanırken, işçinin giydirilmiş brüt ücreti esas alınır. Bu ücrete:
- Temel ücret
- Yemek ve yol yardımı
- Yakacak yardımı
- Aile ve çocuk yardımı
- Düzenli ödenen prim ve ikramiyeler gibi yan haklar dahil edilir.
İhbar Süresinde İş Arama İzni
İhbar süresi içinde çalışmaya devam eden işçiye, yeni iş arama izni verilmesi zorunludur. Bu izin:
- Günde en az 2 saat
- İşçinin talebi halinde toplu kullanılabilir
- İş saatleri içinde ve ücret kesintisi yapılmadan kullandırılır
İhbar Süresi Uygulanmayan Durumlar
Aşağıdaki durumlarda ihbar süresi verilmeden iş akdi derhal feshedilebilir:
- İşçi açısından (İş Kanunu md. 24):
- Sağlık sebepleri
- İşverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışları
- Zorlayıcı sebepler
- İşveren açısından (İş Kanunu md. 25):
- Sağlık sebepleri
- İşçinin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışları
- Zorlayıcı sebepler
- İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması
İhbar Tazminatının Vergilendirilmesi
İhbar tazminatı:
- Gelir vergisine tabidir
- Damga vergisine tabidir
- SGK primlerine tabi değildir
Sık Sorulan Sorular
Soru 1: İstifa edersem ihbar tazminatı ödemek zorunda mıyım? Cevap: Evet, ihbar süresine uymadan istifa ederseniz, işverene ihbar tazminatı ödemek zorundasınız. Ancak işveren sizin çalışmanızı isterse, tazminat ödemeniz gerekmez.
Soru 2: İhbar süresi içinde işveren beni işten çıkarabilir mi? Cevap: İşveren, ihbar süresi içinde sizi ancak İş Kanunu md. 25/II’de belirtilen haklı sebeplerle işten çıkarabilir. Aksi halde ihbar tazminatının yanı sıra kıdem tazminatı da ödemekle yükümlüdür.
Soru 3: İhbar süresini kullanmak istemiyorum, hemen ayrılabilir miyim? Cevap: İşvereninizle anlaşırsanız ve ihbar tazminatını ödemeyi kabul ederseniz hemen ayrılabilirsiniz.
KONAL Hukuk Bürosu İhbar Tazminatı Danışmanlığı
KONAL Avukatlık ve Hukuki Danışmanlık Bürosu olarak, ihbar süreleri, ihbar tazminatı hesaplamaları ve iş akdinin feshi süreçlerinde 15 yılı aşkın tecrübemizle yanınızdayız. İş hukuku alanında uzman avukatlarımız, haklarınızı korumanız için en doğru hukuki desteği sağlamaktadır.
İş akdinizin feshi, tazminat haklarınız veya işçi-işveren uyuşmazlıklarında profesyonel hukuki destek için İstanbul’daki ofisimize başvurabilirsiniz.
