Vekalet ücreti hesaplama, dava açmayı düşünen kişilerin veya davalı konumunda olanların en çok merak ettiği konulardan biridir. Bu makalede, avukatlık ücreti hesaplama yöntemleri, yasal düzenlemeler ve dikkat edilmesi gereken hususları detaylı olarak inceleyeceğiz.

Vekalet Ücreti Nedir?

Vekalet ücreti, avukatın hukuki yardımı karşılığında hak kazandığı ücrettir. İki farklı vekalet ücreti türü bulunmaktadır:

1. Sözleşmeye Dayalı Vekalet Ücreti: Avukat ile müvekkil arasında yapılan anlaşma ile belirlenen ücrettir.
2. Yasal Vekalet Ücreti (Karşı Tarafa Yükletilen): Davayı kazanan taraf lehine karşı tarafa yükletilen ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne (AAÜT) göre hesaplanan ücrettir.

Vekalet ücreti hesaplama konusunu anlamak için, bu iki farklı ücret türünü ayrı ayrı incelemek gerekir.

Sözleşmeye Dayalı Vekalet Ücreti

Avukat ile müvekkil arasındaki ilişkiyi düzenleyen vekalet ücreti sözleşmesi, tarafların serbest iradesi ile belirlenir. Sözleşmeye dayalı vekalet ücretinin özellikleri:

Belirleme Yöntemleri

Avukatlık ücreti sözleşme ile şu şekillerde belirlenebilir:

• Maktu Ücret: Davanın sonucundan bağımsız olarak sabit bir miktar belirlenir.
• Nispi Ücret: Dava konusunun değerine orantılı olarak belirlenen ücrettir (örneğin dava değerinin %10’u).
• Karma Yöntem: Maktu ve nispi ücretin birlikte uygulandığı yöntemdir.
• Zaman Esaslı Ücret: Avukatın harcadığı zamana göre (saat başı) hesaplanan ücrettir.
• Başarı Primi: Davanın kazanılması halinde ek ücret ödenmesini öngören sistemdir.

Yasal Sınırlamalar

Sözleşmeye dayalı vekalet ücreti hesaplamada dikkat edilmesi gereken sınırlamalar:

• Dava konusu olan mal veya hakkın değerinin %25’inden fazla vekalet ücreti kararlaştırılamaz (Avukatlık Kanunu m. 164/4).
• Sözleşmede hüküm bulunmayan hallerde Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uygulanır.
• Sözleşmenin yazılı şekilde yapılması gerekir, sözlü anlaşmalar geçerli değildir.

Yasal Vekalet Ücreti (Karşı Tarafa Yükletilen)

Davanın sonucuna göre, haklı çıkan taraf lehine karşı tarafa yükletilen vekalet ücreti, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre hesaplanır. Bu tarife, her yıl Türkiye Barolar Birliği tarafından hazırlanıp Adalet Bakanlığı tarafından onaylandıktan sonra Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girer.

Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine Göre Hesaplama

Vekalet ücreti hesaplama yöntemleri, dava türüne göre değişiklik gösterir:

1. Konusu Para Olan Davalarda

Konusu para olan veya para ile değerlendirilebilen hukuki işlemlerde vekalet ücreti hesaplaması, dava değeri üzerinden nispi olarak yapılır:

• 0 – 50.000 TL arası: %12
• 50.001 – 200.000 TL arası: %10
• 200.001 – 500.000 TL arası: %8
• 500.001 – 1.000.000 TL arası: %6
• 1.000.001 TL ve üzeri: %4

(Not: Yukarıdaki oranlar ve değerler örnek olup, güncel tarife ile farklılık gösterebilir)

Bu hesaplamada, dava tarihindeki dava değeri esas alınır ve hüküm tarihindeki tarife uygulanır.

2. Maktu Vekalet Ücreti Gerektiren Davalar

Aşağıdaki dava türlerinde vekalet ücreti maktu olarak belirlenir:

• Boşanma davaları
• Velayet, vesayet ve kayyımlık davaları
• Tahliye davaları
• Tüketici hakem heyeti kararlarına yapılan itirazlar
• İcra takiplerine yapılan itirazlar
• Ceza davaları

Maktu vekalet ücreti, her yıl güncellenen tarifede belirtilen sabit tutardır.

Kısmi Davada Vekalet Ücreti

Kısmi davada vekalet ücreti hesaplaması, talep edilen kısım üzerinden yapılır. Kalan kısım için açılacak davada ayrıca vekalet ücretine hükmedilir.

İhtiyati Tedbir ve Haciz İşlemlerinde Vekalet Ücreti

İhtiyati tedbir, ihtiyati haciz ve delil tespiti gibi işlemlerde, asıl dava açılmasa bile maktu vekalet ücretine hükmedilir.

İcra Takiplerinde Vekalet Ücreti

İcra takiplerinde avukatlık ücreti, takip sonunda tahsil edilen veya takipten vazgeçilen miktar üzerinden hesaplanır.

Vekalet Ücreti Hesaplama Örnekleri

Vekalet ücreti hesaplamayı daha iyi anlamak için bazı örnekler:

Örnek 1: Alacak Davası

Dava değeri: 100.000 TL olan bir alacak davasında:

• İlk 50.000 TL için: 50.000 × %12 = 6.000 TL
• Kalan 50.000 TL için: 50.000 × %10 = 5.000 TL
• Toplam vekalet ücreti: 11.000 TL

Örnek 2: Boşanma Davası

2025 yılı için boşanma davalarında maktu vekalet ücreti (örnek değer): 10.000 TL

Örnek 3: Tahliye Davası

2025 yılı için tahliye davalarında maktu vekalet ücreti (örnek değer): 6.000 TL

Örnek 4: Kısmi Dava

Toplam alacak 200.000 TL olmasına rağmen, 50.000 TL için açılan kısmi davada:

• Vekalet ücreti: 50.000 × %12 = 6.000 TL

Vekalet Ücretinin Ödenmesi ve Tahsili

Vekalet ücreti ödenmesi ve tahsili konusunda bilinmesi gerekenler:

Sözleşmeye Dayalı Vekalet Ücretinin Ödenmesi

• Avukat ve müvekkil arasındaki anlaşmaya göre ödeme planı belirlenebilir (peşin, taksitli, sonuç alındığında vb.).
• Avukat, haklı bir sebep olmaksızın üstlendiği işi sonuna kadar takip etmek zorundadır.
• Müvekkilin vekalet görevini sebepsiz yere azletmesi durumunda, avukat ücretin tamamını talep edebilir.

Karşı Tarafa Yükletilen Vekalet Ücretinin Tahsili

• Mahkeme kararında hükmedilen vekalet ücreti, davayı kazanan tarafın avukatına aittir.
• Bu ücret, ilamın icraya konulması ile tahsil edilebilir.
• Müvekkil, avukatına yapacağı ödemeden bu ücreti mahsup edemez.

Vekalet Ücreti ile İlgili Uyuşmazlıklar

Vekalet ücreti hesaplama ve tahsili konusunda ortaya çıkabilecek uyuşmazlıklar:

Avukat-Müvekkil Arasındaki Uyuşmazlıklar

• Ücret sözleşmesi olmadığı veya belirli olmadığı durumlarda, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uygulanır.
• Avukat ile müvekkil arasındaki ücret uyuşmazlıkları, baro hakem kurulunda çözümlenebilir.
• Hakem kurulu kararına karşı, kararın tebliğinden itibaren bir ay içinde mahkemeye itiraz edilebilir.

Mahkeme Kararlarına Karşı İtirazlar

Mahkemece hükmedilen vekalet ücreti miktarına karşı, kararın tebliğinden itibaren yasal süre içinde istinaf veya temyiz yoluna başvurulabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Soru 1: Davayı kazanırsam, avukatıma ödeyeceğim ücret dışında başka bir kazancım olur mu? Cevap: Evet, davayı kazanmanız halinde karşı taraftan tahsil edilecek vekalet ücreti avukatınıza ait olur. Ancak, avukatınız ile aranızdaki sözleşmede başka bir düzenleme varsa (örneğin karşı vekalet ücretinin paylaşılması), bu hüküm geçerli olur.

Soru 2: Avukatımla ücret sözleşmesi yapmadık, ne kadar ödemem gerekir? Cevap: Yazılı ücret sözleşmesi yapılmamışsa, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ndeki ücretler uygulanır. Bu durumda vekalet ücreti hesaplama, dava türüne göre tarifede belirtilen miktarlar üzerinden yapılır.

Soru 3: Avukatıma ödediğim vekalet ücretini dava sonunda geri alabilir miyim? Cevap: Davayı kazanmanız halinde, karşı tarafa yükletilen vekalet ücreti avukatınıza aittir. Sizin avukatınıza ödediğiniz sözleşme ücreti ile karşı tarafa yükletilen yasal vekalet ücreti farklı ücretlerdir. Ancak davayı kaybeden taraf, kazanan tarafa yargılama giderlerini ödemek zorundadır.

Soru 4: Avukatlık ücret sözleşmesini istediğim zaman feshedebilir miyim? Cevap: Evet, müvekkil olarak avukatlık sözleşmesini istediğiniz zaman feshedebilirsiniz. Ancak haklı bir neden olmaksızın azil durumunda, avukatlık ücretinin tamamını ödemek zorunda kalabilirsiniz.

Soru 5: Vekalet ücreti hesaplama konusunda anlaşmazlık çıkarsa nereye başvurabilirim? Cevap: Vekalet ücreti konusundaki anlaşmazlıklarda, öncelikle avukatınızın bağlı bulunduğu baro hakem kuruluna başvurabilirsiniz. Hakem kurulu kararına karşı da bir ay içinde mahkemeye itiraz edebilirsiniz.

KONAL Hukuk Bürosu Vekalet Ücreti Danışmanlığı

KONAL Avukatlık ve Hukuki Danışmanlık Bürosu olarak, vekalet ücreti hesaplama ve avukatlık ücret sözleşmeleri konusunda şeffaf ve adil bir yaklaşım benimsemekteyiz. Her türlü hukuki işlemde, baştan itibaren net ve anlaşılır bir ücret politikası ile müvekkillerimize hizmet sunmaktayız.

Dava açmadan önce vekalet ücreti hesaplama, ücret sözleşmesi hazırlama ve avukatlık ücretleri konusunda yaşanan uyuşmazlıkların çözümü için profesyonel hukuki destek almak isteyen müvekkillerimiz, İstanbul Mecidiyeköy’deki ofisimize başvurabilirler.

KONAL Hukuk Bürosu olarak, müvekkillerimizin haklarını en üst düzeyde korumak için alanında uzman avukatlarımızla hizmet vermekteyiz.