Genel Kurul Kararları Nasıl Geçerli Olur?
Genel Kurul Kararlarının Önemi ve Hukuki Niteliği
Genel kurul, anonim ve limited şirketlerin en yüksek karar organı olup, şirketin temel yapısı ve işleyişi ile ilgili kararlar bu organ tarafından alınır. Genel kurul kararları, tüm ortakları ve şirket organlarını bağlayıcı nitelikte olup, şirketin yönünü belirleyen stratejik öneme sahip kararlardır. Bu kararların geçerli olabilmesi için, Türk Ticaret Kanunu ve şirket ana sözleşmesinde belirlenen usul ve esaslara uygun olarak alınması gerekmektedir.
Genel Kurul Toplantısı Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler
Geçerli bir genel kurul kararı için toplantı öncesinde atılması gereken adımlar şunlardır:
Çağrı ve İlan Süreci:
- Toplantı çağrısının kanunda ve ana sözleşmede belirtilen sürelerde yapılması
- Çağrının öngörülen yöntemlerle (ilan, mektup, e-posta vb.) gerçekleştirilmesi
- Gündemin açık ve anlaşılır şekilde belirtilmesi
- Gündeme bağlılık ilkesine uyulması
- Bakanlık temsilcisi gerektiren durumlarda gerekli başvuruların yapılması
Bu süreçlerde yapılan hatalar, alınacak kararların iptal edilebilirliğine yol açabilir ve şirketin işleyişini sekteye uğratabilir.
Toplantı ve Karar Yeter Sayıları
Genel kurul kararlarının geçerliliği için toplantı ve karar yeter sayılarına uyulması zorunludur:
Anonim Şirketlerde:
- Olağan kararlar için sermayenin en az 1/4’ünü temsil eden pay sahiplerinin katılımı (TTK m.418)
- Ana sözleşme değişiklikleri için sermayenin en az 1/2’sini temsil eden pay sahiplerinin katılımı (TTK m.421)
- Önemli kararlar için (şirket merkezinin değiştirilmesi, sermaye artırımı vb.) özel nisaplar
Limited Şirketlerde:
- Olağan kararlar için sermayenin en az 1/2’sini temsil eden ortakların katılımı
- Önemli kararlar için (ana sözleşme değişikliği, şirket birleşmesi vb.) sermayenin en az 2/3’ünü temsil eden ortakların olumlu oyu
Toplantı ve karar yeter sayılarına uyulmaması, kararların butlanı veya iptali sonucunu doğurabilir.
Genel Kurul Tutanağı ve Tescil İşlemleri
Genel kurul kararlarının geçerliliği ve uygulanabilirliği için toplantı sonrası yapılması gereken işlemler şunlardır:
- Toplantı tutanağının hazırlanması ve imzalanması
- Hazır bulunanlar listesinin eklenmesi
- Bakanlık temsilcisi gerektiren durumlarda temsilcinin imzasının alınması
- Tescile tabi kararların ticaret siciline tescil ettirilmesi
- Gereken hallerde Ticaret Sicili Gazetesinde ilan
Özellikle ana sözleşme değişikliği, sermaye artırımı, birleşme, bölünme gibi işlemler için tescil, kararın geçerlilik şartıdır ve üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilmesi için zorunludur.
Genel Kurul Kararlarının İptal Edilebilirliği ve Butlanı
Genel kurul kararlarının geçersizliği iki şekilde ortaya çıkabilir:
İptal Edilebilirlik:
- Kanun veya ana sözleşme hükümlerine aykırılık
- Dürüstlük kurallarına aykırılık
- Pay sahiplerinin meşru haklarının ihlali
- İptal davası, kararın alınmasından itibaren 3 ay içinde açılmalıdır
Butlan (Yokluk):
- Kamu düzenine aykırılık
- Pay sahiplerinin vazgeçilmez haklarının ihlali
- Objektif iyi niyet kurallarına aykırılık
- Butlan davaları herhangi bir süre sınırlaması olmaksızın açılabilir
Genel kurul kararlarının geçerliliğini sağlamak için, tüm süreçlerde hukuki danışmanlık almak ve mevzuata uygun hareket etmek büyük önem taşır.
Sonuç: Usulüne Uygun Genel Kurul, Şirket Güvenliğinin Temelidir
Genel kurul kararlarının geçerliliği, şirketin hukuki güvenliği ve faaliyetlerinin kesintisiz sürdürülebilmesi açısından hayati öneme sahiptir. Toplantı öncesi hazırlıklardan, kararların alınması ve tescil edilmesine kadar tüm süreçlerde mevzuata uygun hareket edilmesi, şirketin ve ortakların çıkarlarını koruyacak, potansiyel uyuşmazlıkları önleyecektir.
