TTK: Türk Ticaret Kanunu’nun Temel Hükümleri ve Uygulamaları
TTK (Türk Ticaret Kanunu), ticari hayatı düzenleyen temel kanun olarak iş dünyasının anayasası niteliğindedir. 6102 sayılı TTK, 2011 yılında kabul edilmiş ve 2012 yılında yürürlüğe girmiştir. Bu makalede, TTK‘nın temel hükümleri ve uygulamaları hakkında kapsamlı bilgiler sunacağız.
TTK’nın Temel Yapısı ve Kitapları
TTK, altı temel kitaptan oluşmaktadır:
- Birinci Kitap: Ticari İşletme
- Ticari işletme kavramı
- Tacir kavramı ve tacirin hak ve yükümlülükleri
- Ticaret unvanı ve işletme adı
- Haksız rekabet
- Ticari defterler
- İkinci Kitap: Ticaret Şirketleri
- Kollektif şirketler
- Komandit şirketler
- Anonim şirketler
- Limited şirketler
- Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler
- Kooperatifler
- Üçüncü Kitap: Kıymetli Evrak
- Kambiyo senetleri (poliçe, bono, çek)
- Emtia senetleri
- Taşıma senetleri
- Dördüncü Kitap: Taşıma İşleri
- Kara, deniz ve hava taşımaları
- Taşıma sözleşmeleri
- Taşıyıcının sorumluluğu
- Beşinci Kitap: Deniz Ticareti
- Gemiler
- Donatan ve donatma iştiraki
- Deniz ticaret sözleşmeleri
- Deniz kazaları
- Altıncı Kitap: Sigorta Hukuku
- Sigorta sözleşmeleri
- Zarar sigortaları
- Can sigortaları
- Sorumluluk sigortaları
TTK’nın Getirdiği Önemli Yenilikler
6102 sayılı TTK‘nın getirdiği önemli yenilikler şunlardır:
1. Kurumsal Yönetim İlkeleri
TTK, özellikle anonim şirketlerde kurumsal yönetim ilkelerini ön plana çıkarmıştır:
- Şeffaflık
- Adillik
- Hesap verebilirlik
- Sorumluluk
2. Elektronik Uygulamalar
TTK ile birlikte elektronik uygulamalar yasal zemine kavuşmuştur:
- Elektronik genel kurul (EGKS)
- Elektronik tebligat
- Elektronik imza
- Elektronik defter tutma
3. Bağımsız Denetim
TTK, belirli büyüklükteki şirketler için bağımsız denetim zorunluluğu getirmiştir. Bağımsız denetim kriterleri şunlardır:
- Aktif toplamı
- Yıllık net satış hasılatı
- Çalışan sayısı
4. Şirket Kuruluşlarında Kolaylık
TTK ile şirket kuruluş süreçleri basitleştirilmiştir:
- Tek kişilik anonim ve limited şirket kurulabilmesi
- Tedrici kuruluş sisteminin kaldırılması
- Nakdi sermayenin belirli bir kısmının blokajı yerine taahhüt sistemine geçilmesi
TTK’da Ticaret Şirketlerine İlişkin Düzenlemeler
TTK‘nın ticaret şirketlerine ilişkin düzenlemeleri:
1. Anonim Şirketler
- Minimum sermaye: 250.000 TL
- Yönetim Kurulu: En az 1 kişiden oluşabilir
- Pay sahiplerinin hakları güçlendirilmiştir
- Genel kurul kararlarına karşı iptal davası açma imkanı
- Yönetim kurulu üyelerinin mali hakları ve sorumlulukları
2. Limited Şirketler
- Minimum sermaye: 50.000 TL
- Ortak sayısı: En az 1, en fazla 50 ortak
- Şirket müdürlerinin yetki ve sorumlulukları
- Ortakların hak ve yükümlülükleri
- Ortaklıktan çıkma ve çıkarılma
3. Birleşme, Bölünme ve Tür Değiştirme
TTK, şirketlerin yapısal değişikliklerini detaylı olarak düzenlemiştir:
- Birleşme türleri (devralma ve yeni kuruluş)
- Bölünme türleri (tam ve kısmi bölünme)
- Tür değiştirme prosedürleri
- Alacaklıların korunması
- Pay sahiplerinin korunması
TTK ve Ticari İşletme
TTK‘nın ticari işletmeye ilişkin düzenlemeleri:
1. Ticari İşletme Kavramı
TTK‘ya göre ticari işletme, esnaf işletmesi için öngörülen sınırı aşan düzeyde gelir sağlamayı hedef tutan faaliyetlerin devamlı ve bağımsız şekilde yürütüldüğü işletmedir.
2. Tacir Kavramı
Tacir, bir ticari işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına işleten kişidir. Tacirin yükümlülükleri:
- Ticaret siciline kayıt
- Ticari defterleri tutma
- Basiretli iş adamı gibi davranma
- Ticaret unvanı kullanma
- Fatura ve teyit mektubu verme
3. Ticari Defterler
TTK‘ya göre tutulması zorunlu ticari defterler:
- Yevmiye defteri
- Defteri kebir (büyük defter)
- Envanter defteri
- Pay defteri (anonim ve limited şirketler için)
- Yönetim kurulu karar defteri (anonim şirketler için)
- Müdürler kurulu karar defteri (limited şirketler için)
- Genel kurul toplantı ve karar defteri
TTK ve Kıymetli Evrak Hukuku
TTK‘nın kıymetli evrak hukukuna ilişkin düzenlemeleri:
1. Kambiyo Senetleri
- Çek: Ödeme aracı niteliğindedir
- Bono: Ödeme vaadi içeren senettir
- Poliçe: Üç taraflı bir ödeme emri içeren senettir
2. Kambiyo Senetlerinin Özellikleri
- Şekli şartlara tabidir
- Tedavül yeteneği vardır
- Soyutluk ilkesi geçerlidir
- Senette yazılı bedel talep edilebilir
TTK’nın Güncel Uygulamaları ve Değişiklikler
TTK‘da zaman içinde yapılan bazı önemli değişiklikler:
- Bağımsız denetim kapsamının daraltılması
- Elektronik genel kurul zorunluluğunun belirli şirketlerle sınırlandırılması
- Limited şirketlerde sermaye artırımının kolaylaştırılması
- Çek Kanunu ile uyumlaştırma çalışmaları
KONAL Hukuk Bürosu TTK Danışmanlık Hizmetleri
KONAL Avukatlık ve Hukuki Danışmanlık Bürosu olarak, TTK uygulamaları ve şirketler hukuku konularında profesyonel hukuki destek sunmaktayız. Hizmetlerimiz arasında:
- Şirket kuruluşu ve ana sözleşme hazırlanması
- Şirket birleşme, bölünme ve devralma işlemleri
- Genel kurul ve yönetim kurulu toplantılarının yönetimi
- Ticari uyuşmazlıkların çözümü
- TTK kapsamındaki davalar
- Ticari sözleşmelerin hazırlanması ve incelenmesi
yer almaktadır. Ticaret hukuku konularında profesyonel destek için İstanbul’daki ofisimize başvurabilirsiniz.
